بادگیر معین؛ تاریخچه + راه های دسترسی

کشور ایران از لحاظ دارا بودن آثار تاریخی و جاذبه های فراوان در سطح جهان جزو رتبه های اول است. جغرافیای خاص و قرار گیری در منطقه جنوب آسیا موجب شده تا به فراخور موقعیت سازه هایی در این سرزمین پدید آیند که بعید به نظر می رسد که در نقطه دیگری از دنیا بشود نظیر شان را پیدا کرد.

قنات سازی، آسیاب بادی و حفر چاه های زنجیره ای و البته بادگیر ها نمونه های خوبی برای نمایاندن سبک معماری کهن این مرز و بوم هستند. در بسیاری از نواحی مرکزی و یا جنوبی مثل استان گرم سیر کرمان یا یزد، می توان بادگیر های کهن سالی را مشاهده کرد که روزگارانی فعال بودند.

هر چند تقریبا اغلب آن ها دیگر کارایی گذشته را ندارند، اما از این جهت که نماینده ای از فرهنگ و شیوه زندگی مردم شهر های دور و نزدیک در گذشته هستند، باید ارج گذاشته شده و اهمیت و ارزش شان را نادیده نگرفت.

یکی از مثال های نام آشنا و مشهور ایران در این زمینه، بادگیر معین در شهر رفسنجان است که از جاذبه های بسیار مهم شهر به شمار می رود. از شما دعوت می کنیم که تا انتهای این بخش از مجله مستر بلیط همراه ما باشید، تا بیشتر با این مکان آشنا شوید.

تاریخچه بادگیر معین

این سازه از بناهاییست که در عصر قاجاریه به منظور تهیه هوا ساخته شده و نمونه بی نقصی از شیوه معماری غالب در آن دوره است. اصولا معماران در زمان قدیم به منظور نشان دادن هنر و توانایی های خود سعی می کردند که طراحی و پیاده سازی موارد اینچنینی را در سابقه خود داشته باشند.

به طور کلی شکل ظاهری متداول  بادگیرها در رفسنجان به صورت مربع، مستطعیل، دایره، هشت ظلعی و یک طرفه و دو طرفه بود. برای مثال اگر قرار بود تا بر سقف خانه ای از آن ساخته شود، اغلب شکل مستطیل انتخاب می شد.

این ذوق و اندیشه استاد کاران بود که با در نظر گرفتن تمام جوانب اعم از موقعیت جغرافیایی انبار یا محل، سمت و سوی وزش باد و مقاوت مصالح چه نوعی را به کار بگیرند. بادگیر معین در سال 1384 پس از پشت سر گذاشتن مرمت و بازسازی های جزئی در بین فهرست آثار ملی ایران قرار داده شد.

نقشه و معرفی بخش های مختلف

اثر معروف رفسنجان به نسبت سایر سازه های شبیه به خود از وسعت چندان بالایی برخوردار نیست، ارتفاع آن 16 متر است که با توجه به شرایط جغرافیایی عدد مناسبی به حساب می آید. مواد اولیه ای که در احداث این مورد به کار رفته نیز، کاه گل، آجر و خشت خام و چوب است، همچنین الواح و کتیبه های سفالی و گچی زیادی روی آن چسبانده شده که به زیبا تر شدن ظاهر سازه کمک کرده است.

شرایط بازدید

این بادگیر تاریخی شرایط بازدید سخت گیرانه ای را شامل نمی شود بلکه می توانید در هر زمان از شبانه روز که اراده کردید کاملا رایگان و به تماشای آن بروید. تنها نکته ای که مستر بلیط در سفر به استان کرمان تاکید می کند تا متوجه آن باشید، شرایط آب و هوایی و جوی منطقه است.

این ناحیه در اغلب اوقات سال هوایی خشک و بسیار گرم دارد که ممکن است برای همه مناسب محسوب نشود. به خصوص اگر در گذشته گرمای هوا مشکلاتی را برای تان ایجاد کرده باشد؛ در نتیجه سعی کنید پاییز و زمستان و یا ماه های فروردین و اردیبهشت را برای حرکت به آن سمت در نظر بگیرید.

در صورتی که به رفسنجان پا گذاشتید، فرصت پیش آمده را غنیمت شمرده و بی هیچ هزینه ای یکی از نمونه های تماشایی معماری دوره قاجار و سنبل مهم فرهنگ اجداد مان را از نزدیک ببینید.

راه های دسترسی به بادگیر معین

مسیر رسیدن به این استان از دو طریق توصیه می شود؛ فراهم کردن بلیط هواپیمای کرمان و یا بلیط اتوبوس رفسنجان، که با در نظر گرفتن سلیقه و شرایط خود می توانید یکی از آن ها را انتخاب کنید.

اگر ترجیح می دهید با اتوبوس راهی شوید، مقصد شما مستقیما رفسنجان خواهد بود؛ اگر هم که با روش آسان و سریع هواپیما آمده اید، پس از پیاده شدن در فرودگاه آیت الله هاشمی رفسنجانی باید خود را با تاکسی های فرودگاه یا هر وسیله دیگری به شهر مورد نظر برسانید.