در این بخش از مجله مستر بلیط قصد داریم در مورد حمام گنجعلی خان بپردازیم، اگر می خواهید با این بنای تاریخی با عظمت آشنا شوید پیشنهاد می کنیم تا انتها ما را همراهی کنید.
گنجعلی خان از حاکمان مشهور زمان شاه عباس صفوی است که از سال ۱۰۰۵ تا ۱۰۳۴ هجری قمری بر کرمان فرمانروایی و آثار و بناهای زیادی بنا کرد و در آبادی این منطقه کوشش کرد. گنجعلی خان از افراد یکی از طوایف ایران، یعنی طایفه زیک بود. این طایفه را یوستی یکی از هفت دودمان قدیم زمان اشکانی و ساسانی دانسته است و اخیراً آنان را از یکی از طوایف کرد دانسته اند.
از خدمات به جا مانده وی می توان به مجموعه گنجعلی خان اشاره کرد. حمام گنجعلی خان یکی از بناهای مجموعه گنجعلی خان در شهر کرمان است که در سال ۱۰۲۰ هجری قمری ساخته شده است. این حاکم کارهای عمرانی مهمی در کرمان انجام داده بود. وی برای این که در وسط شهر تفریح گاه های عمومی وجود داشته باشد، ابتدا یک میدان بزرگ ایجاد کرد.
تاریخچه حمام گنجعلی خان
مجموعه گنجعلی خان در دوره صفوی و به دستور گنجعلی خان، حاکم وقت کرمان ساخته شده است. معمار و طراح این بنای تاریخی، شخصی به نام استاد سلطان محمد، معمار یزدی بوده و به نظر می رسد این اثر تاریخی توسط علی مردان خان، پسر گنجعلی خان تکمیل شد و شکل امروزی به خود گرفت و تا حدود ۶۰ سال پیش، مردم از این حمام استفاده می کردند.
اما از زمانی که مرمت این حمام در دستور کار قرار گرفت، به موزه مردم شناسی تغییر کاربری داد. همچنین گچ بری و نقاشی هایی که روی بر در ورودی حمام به چشم می خورد، مربوط به دوران حکومت صفویان و قاجاریان است.
برای بازدید از این حمام قدیمی و موزه مردم شناسی می توانید به راحتی از طریق سایت مستر بلیط به صورت آنلاین اقدام به خرید بلیط مورد نظر خود کرده و از نزدیک شاهد این بنای با عظمت باشید.
نقشه و قسمت های مختلف حمام گنجعلی خان
حمام گنجعلی خان ۲۶ متر طول، ۳۰ متر عرض و تقریبا ۱۳۰۰ متر مربع زیر بنا دارد که از سر دری با معماری بسیار زیبا و منحصر به فرد، ورودی به شکل دالان، رختکن، حوض و خزینه برخوردار است. این حمام، مانند دیگر حمام های ایران کهن، از بخش های مختلف و مجزایی از جمله قسمت شاه نشین تشکیل شده است تا جایگاه اقشار مختلف جامعه مانند ثروتمندان و مردم عادی، از یک دیگر مجزا شود.
استاد کاران و هنرمندان برجسته بسیار کهن، در زیبا سازی و طراحی این اثر تاریخی، با نقاشی های بسیار ظریف، استفاده از خوش رنگ ترین کاشی های موجود، نورپردازی محوطه حمام، تزئینات گچ بری زیبا و چشم نواز و خطاطی های دلنشین هنرنمایی کرده اند.
معماران با استفاده از کاشی ها و سنگ های خوش رنگ و زیبا، به سر تا سر این حمام، نمای چشم گیر و جذابی داده اند. سقف رختکن نسبتا بلند و بر ستون های مستحکم استوار است و ۶ غرفه دورتادور رختکن قرار دارد، حوض زیبایی در وسط این غرفه ها ساخته شده که بسیار خود‌‌نمایی می کند.
فواره ای که در مرکز این حوض تعبیه شده، موسیقی دلنوازی را به قلب و دل بازدید کنندگان هدیه می دهد و فضای آرامی را به وجود آورده است. رختکن حمام گنجعلی خان با زیر انداز های خوش رنگ، بقچه های کرباسی، لنگ هایی که مخصوص خشک کردن هستند و قطیفه ها، مزین شده است.
سقف رختکن حمام گنجعلی خان، یزدی بندی و کار بندی های مختلف و چشم گیری دارد که از کاشی های خشتی و نقاشی های اسلامی برای تزئین آن استفاده کرده اند. روشنایی داخل حمام، از طریق نور گیر هایی که در مرکز و یا دورتادور سقف ها قرار دارند تامین می شود. تابش نور خورشید به آب داخل حوض و بازتاب آن به دیوارها و سقف ها، باعث زیبایی بیشتر حمام می شود.
نحوه آب رسانی حمام گنجعلی خان، از طریق لوله کشی هایی که به قنات نزدیک میدان واقع در مجتمع گنجعلی خان متصل بود، تامین می شد و نیز آب موجود در خزینه حمام را، به وسیله آتش زدن چوب ها و بوته ها گرم می کردند و گرمای حمام به وسیله گلخن یا تون تامین می شد و از تون کانا‌ل هایی گربه روی به زیر گرم خانه حمام طراحی و کشیده شده است که هوای گرم را از خود عبور داده، کف گرم کن را گرم کرده و هوای کثیف و آلوده را از طریق روزنه ها به خارج از حمام منتقل می کرد.
بخش دیگری از حمام گنجعلی خان مربوط به سالن داخلی آن می باشد که بسیار با صفا و عالی طراحی شده است. نمای بیرونی و سر در این حمام کهن، با مصالحی مانند آجر به رنگ نیلی و سنگ مرمر، نقاشی هایی که بر اساس مدارک موجود، توسط استاد چیره دست و ماهر، میرزا شکرالله، در آن زمان روی سقف ورودی حمام گنجعلی خان کشیده و با مقرنس بندی تزئین شده اند.
شرایط بازدید از حمام گنجعلی خان
همان طور که گفته شد، حمام گنجعلی خان یکی از بناهای جذاب مجموعه گنجعلی خان است که امروزه با نام موزه مردم شناسی یکی از پر بازدید ترین جاذبه های کرمان محسوب می شود. افراد برای بازدید از این موزه، به عنوان ورودی باید مبلغی را پرداخت کنند و سپس وارد شوند. همچنین این حمام همه روزه بجز ۲ شنبه ها، از ساعت ۹ الی ۱۸ باز می باشد.
راه های دسترسی به حمام گنجعلی خان
اگر قصد سفر به کرمان را دارید و راهتان دور است، بهتر است بدون مراجعه حضوری، به صورت آنلاین بلیط هواپیما کرمان را تهیه کرده و سفری راحت را تجربه کنید. البته نا گفته نماند شما می توانید با استفاده از قطار، اتوبوس و اتومبیل شخصی هم به بازدید از این منطقه بروید.
دیدگاهتان را بنویسید